Skip to Main Content

Cyhoeddi Ymchwil Effeithiol: Ymchwil Agored a Mynediad Agored: Bolisïau

This page is also available in English

Ymchwil Agored a Mynediad Agored: Polisïau - Beth sydd angen i mi ei wneud?

2023: Mae Prifysgol Abertawe wedi diweddaru ei Pholisi Cyhoeddiadau Ymchwil fel rhan o ymrwymiad i ymchwil sy'n agored ac y gellir ei hailgyhoeddi.
 Beth y mae angen i mi ei wneud i gydymffurfio â pholisi cyhoeddiadau ymchwiel y brifysgol?
  • Disgwylir i bob ymchwilydd ym Mhrifysgol Abertawe sicrhau bod ei allbynnau a gyhoeddir yn cydymffurfio â pholisi cyhoeddiadau ymchwiel y Brifysgol a gofynion cyflwyno i REF.Yn ogystal, mae gan lawer o gyllidwyr allanol ofynion mynediad agored sy'n mynd y tu hwnt i'r polisi REF ac a fydd yn berthnasol i gyllid sy'n cydnabod ymchwil.
  • Pan dderbynnir  erthygl neu bapur cynhadledd i'w gyhoeddi gennych, sicrhewch eich bod chi'n cyflwyno'r copi erwydd a dderbynnir gan yr awdur (yr AAM) i'r System Gwybodaeth Ymchwil (RIS) ar unwaith. Mae'n rhaid cyflwyno'r fersiwn a adolygwyd gan gymheiriaid, gyda'r testun mwy neu lai fel y bydd yn ymddangos yn y cyfnodolyn ond heb y fformatau cyhoeddi (oni bai eich bod wedi talu tâl prosesu erthygl i'r cyhoeddwr). Rhaid i chi gyflwyno eich copi erwydd a dderbynnir gan yr awdur o fewn 3 mis o'r dyddiad derbyn i fod yn gymwys i REF.
  • Nid yw'r polisi hwn yn effeithio ar erthyglau a wnaed yn rhai Mynediad Agored aur drwy godi tâl am erthygl neu gytundeb 'Darllen a Chyhoeddi'. Dan y polisi newydd, gellir cyflwyno erthyglau nad ydynt yn gymwys am Fynediad Agored â thâl wrth eu derbyn yn y gronfa, heb embargo a chyda thrwydded CC BY gan ddefnyddio’r llwybr hunanarchifo Mynediad Agored gwyrdd. 

Mae rhagor o wybodaeth drwy'r Polisi Cyhoeddiadau Ymchwil

Beth mae'r gofynion ar gyfer y Fframwaith Rhagoriaeth Ymchwil yn ei gynnwys?

Dylid dilyn  polisi Mynediad Agored REF 2021 nes y bydd rhagor o wybodaeth.

Mae gofynion Mynediad Agored y REF yn berthnasol i bapurau a dderbynnir o 1 Ebrill 2016

Mae'r polisi yn berthnasol i erthyglau mewn cyfnodolion a phapurau cynhadledd mewn cyhoeddiadau sydd ag ISSN. Nid yw'n berthnasol i unrhyw fath arall o ddeunydd, ond mae CCAUC/HEFCW yn awyddus i brifysgolion gynnig cymaint o ddeunydd â phosib ar sail mynediad agored a chaiff prifysgolion eu gwobrwyo am ragori ar y gofynion.

Rhaid i chi gyflwyno eich copi erwydd a dderbynnir gan yr awdur o fewn 3 mis o'r dyddiad derbyn i fod yn gymwys i REF. Yr AAM yw'r copi erwydd a fydd yn ymddangos yn y cyfnodolyn ond heb fformatio'r cyhoeddwr (oni bai eich bod chi wedi talu ffi prosesu erthygl i'r cyhoeddwr).
Mae rhai eithriadau i ofynion Mynediad Agored y REF. Mae eithriadau'n cynnwys:

  • Nid oeddech chi wedi'ch cyflogi gan sefydliad AU yn y DU ar adeg cyhoeddi'r gwaith
  • Roeddech chi wedi'ch cyflogi mewn sefydliad AU gwahanol yn y DU nad oedd yn cydymffurfio â'r meini prawf
  • Byddai'n anghyfreithlon ei gyflwyno
  • Byddai'n risg diogelwch i'w gyflwyno
  • Mae angen cyfnod embargo ar y cyhoeddiad dan sylw sy'n hwy na'r uchafswm a nodwyd, a dyma oedd y cyhoeddiad mwyaf priodol ar gyfer yr allbwn
  • Nid oedd yn bosib rhoi hawliau Mynediad Agored ar gyfer cynnwys trydydd parti
  • Mae'r cyhoeddiad dan sylw yn gwahardd yn rhagweithiol gyflwyniad mynediad agored, a dyma oedd y cyhoeddiad mwyaf priodol ar gyfer yr allbwn

Cysylltwch â ni os oes angen cymorth arnoch neu ewch i'n tab  Cwestiynau Cyffredin ar y canllaw hwn.

Polisi Mynediad Agored UKRI 2021

Esbonio'r newidiadau i'r polisi:https://www.ukri.org/publications/ukri-open-access-policy-explanation-of-policy-changes/

Mae Polisi Mynediad Agored UKRI ar waith o'r dyddiadau canlynol:

a. Erthyglau ymchwil cymwys a gyflwynwyd i'w cyhoeddi ar 1 Ebrill 2022 neu wedi hynny.

b. Monograffau penodol, penodau llyfr a chasgliadau wedi'u golygu a gyhoeddwyd ar 1 Ionawr 2024 neu wedi hynny.

Mae'r polisi'n berthnasol i'r mathau canlynol o gyhoeddiadau, lle mae angen iddynt gydnabod cyllid gan UKRI neu unrhyw un o'i gynghorau cyfansoddol.

a. Erthyglau ymchwil a adolygir gan gymheiriaid, gan gynnwys adolygiadau a phapurau cynhadledd, sy'n cael eu derbyn i'w cyhoeddi mewn cyfnodolyn, trafodion cynhadledd gyda Rhif Cyfresol Safonau Rhyngwladol (ISSN) neu blatfform cyhoeddi.

b. Monograffau, penodau llyfr a chasgliadau wedi’u golygu , fel y’u diffinnir yn Atodiad 1.

3. Ni yw cyn-argraffiadau'n berthnasol i Bolisi Mynediad Agored UKRI. Serch hynny, i hwyluso arferion ymchwil agored, mae UKRI yn annog y defnydd o gyn-argraffiadau ar draws y disgyblaethau ymchwil rydym yn eu cefnogi. Mae UKRI hefyd yn cadw'r hawl i sicrhau y defnyddir cyn-argraffiadau yng nghyd-destun argyfyngau. Gweler hefyd bolisi'r MRC ar gyn-argraffiadau a pholisi'r BBSRC ar gyn-argraffiadau.

Gallwch gael manylion llawn yn nogfen y polisi [v.1 Awst 2021].

Llwybrau mynediad agored sy'n cydymffurfio ar gyfer erthyglau ymchwil

Llwybr 1: Cyhoeddi'r erthygl ymchwil mynediad agored mewn cyfnodolyn neu ar blatfform cyhoeddi sy'n gwneud y Fersiwn Derfynol yn fynediad agored ar unwaith drwy ei wefan.

a. Rhaid i’r Fersiwn Derfynol fod ar gael i'w gweld a'i lawrlwytho am ddim a heb gyfyngiadau. Rhaid iddi gael trwydded Creative Commons Attribution (CC BY), neu drwydded arall a ganiateir gan UKRI (gweler 'gofynion trwyddedu').

b. Rhaid i'r erthygl ymchwil fod yn un mynediad agored mewn cyfnodolyn neu ar blatfform cyhoeddi sy'n bodloni’r isafswm safonau technegol sy'n hwyluso mynediad, darganfod ac ailddefnyddio.

Llwybr 2: Cyhoeddi'r erthygl mewn cyfnodolyn tanysgrifio (hybrid) ac adneuo Llawysgrif a Dderbyniwyd gan yr Awdur (neu fersiwn derfynol, lle mae'r cyhoeddwyr yn caniatáu hynny) mewn storfa sefydliadol neu bwnc ar adeg y cyhoeddiad terfynol.

a. Rhaid i'r fersiwn a adneuwyd fod ar gael i'w gweld a'i lawrlwytho am ddim a heb gyfyngiadau. Rhaid iddi gael trwydded CC BY, neu drwydded arall a ganiateir gan UKRI.(Trwydded Llywodraeth Agored (OGL) neu ar sail fesul achos, gellir defnyddio trwydded fwy cyfyngedig, Creative Commons Attribution No-derivatives (CC BY-ND).

b.  Ni chaniateir oedi gan gyhoeddwr neu gyfnod embargo rhwng cyhoeddi’r Fersiwn Derfynol a mynediad agored y fersiwn a adneuwyd.

c. Rhaid i'r erthygl ymchwil fod yn fynediad agored mewn storfa sy'n bodloni'r isafswm safonau technegol sy'n hwyluso mynediad, darganfod ac ailddefnyddio, fel y’u diffiniwyd yn Atodiad 2.

Er mwyn i'r erthygl gael ei chyhoeddi dan Lwybr 2, rhaid i gyflwyniadau gynnwys y testun canlynol yn adran cydnabod cyllid y llawysgrif ac unrhyw lythyr eglurhaol sy'n cyd-fynd â'r cyflwyniad:

'At ddibenion mynediad agored, mae'r awdur wedi defnyddio trwydded hawlfraint cyhoeddus CC BY (lle caniateir hynny gan UKRI, ' Trwydded Llywodraeth Agored' neu gellir nodi trwydded hawlfraint cyhoeddus 'CC BY-ND' yn lle hynny) at unrhyw fersiwn Llawysgrif a Dderbynnir gan Awdur'

  • Gall awduron gyhoeddi eu herthygl ymchwil yn y cyfnodolyn neu ar y platfform maent yn ei ystyried fwyaf priodol ar gyfer eu gwaith ymchwil, ar yr amod bod gofynion mynediad agored UKRI yn cael eu bodloni drwy'r naill lwybr mynediad agored neu'r llall.
  • Mae UKRI yn gofyn i erthyglau ymchwil cymwys gynnwys Datganiad Mynediad at Ddata, hyd yn oed pan nad oes data'n gysylltiedig â'r erthygl neu le mae’r data'n anhygyrch.
  • Ar gyfer y naill lwybr mynediad agored neu'r llall, rhaid i erthyglau ymchwil fiomeddygol sy'n cydnabod cyllid yr MRC neu'r BBSRC gael eu harchifo yn Europe PubMed Central.

Llwybrau Mynediad Agored sy'n cydymffurfio ar gyfer cyhoeddiadau hir

Mae'r adran hon yn nodi gofynion Polisi Mynediad Agored UKRI ar gyfer monograffau, penodau llyfr a chasgliadau wedi’u  golygu, fel y’u diffinnir ym mharagraff 3b.

Ar gyfer monograffau penodol, penodau llyfr a chasgliadau wedi'u golygu:

a. Rhaid i’r Fersiwn y Derfynol neu'r Llawysgrif a Dderbyniwyd gan Awdur fod ar gael i’w gweld a'i lawrlwytho am ddim drwy blatfform cyhoeddi ar-lein, gwefan y cyhoeddwyr neu storfa sefydliadol neu bwnc o fewn 12 mis i’w chyhoeddi.

b. mae trwydded Creative Commons Attribution (CC BY) gan y fersiwn mynediad agored neu drwydded arall a ganiateir gan UKRI (gweler 'gofynion trwyddedu') ac mae'n galluogi'r darllenydd i chwilio am gynnwys a'i ailddefnyddio, yn amodol ar briodoli cywir.

c. dylai’r fersiwn mynediad agored gynnwys, lle bynnag y bo'n bosib, unrhyw luniau, darluniadau, tablau a chynnwys ategol arall (gweler 'gofynion trwyddedu') ch. pan fydd Llawysgrif a Dderbynnir gan Awdur yn cael ei hadneuo, dylid nodi'n glir nad hon yw'r fersiwn gyhoeddedig derfynol.

Gweler adran 17 y polisi cyhoeddedig i archwilio pan fydd eithriadau'n berthnasol.

Rhaid i allbynnau a gyhoeddwyd sy'n deillio o gyllid Wellcome fod yn agored ac yn hygyrch i bawb.
Erthyglau a gyflwynwyd i gyfnodolion o fis Ionawr 2021:

  • Rhaid bod y rhain ar gael yn hawdd drwy PubMed Central (PMC) ac Europe PMC erbyn y dyddiad cyhoeddi terfynol swyddogol.
  • Rhaid cyhoeddi'r rhain dan drwydded briodoli Creative Commons (CC BY), oni bai fod y cyllidwr wedi cytuno, fel eithriad, i ganiatáu cyhoeddiad o dan drwydded CC BY-ND.

Monograffau a Phenodau Llyfr:
Rhaid i bob monograff a phennod llyfr ysgolheigaidd a ysgrifennwyd gan ddeiliad grantiau Wellcome, neu a ysgrifennwyd ar y cyd ganddynt, fel rhan o'u hymchwil a ariennir gan grant:

  • fod yn gwbl hygyrch drwy NCBI Bookshelf PubMed Central (PMC) ac Europe PMC cyn gynted â phosib ac o fewn 6 mis o'r dyddiad cyhoeddi terfynol swyddogol

Pan fydd ffi wedi'i thalu i'r cyhoeddwr i sicrhau bod mynediad agored at y gwaith, caiff ei gyhoeddi dan drwydded Creative Commons. Ffefrir y drwydded briodoli Creative Commons (CC BY). Fodd bynnag, efallai y bydd ymchwilwyr yn dewis cyhoeddi eu gwaith o dan unrhyw drwydded Creative Commons arall, 

  • gan gynnwys trwyddedau nad ydynt yn drwyddedau masnachol neu anddeilliadol (CC BY-NC neu CC BY-NC-ND). Mae cyllid ar gael i dalu costau prosesu monograffau a phenodau llyfr mynediad agored cyhoeddwyr gan Wellcome.

Polisi Mynediad Agored Wellcome.
Cyllido Gweithredu Cynllun S

DATGANIAD AR ASESU YMCHWIL MEWN FFORDD DEG A DEFNYDDIO MYDRYDDIAETH

Mae Prifysgol Abertawe wedi cadarnhau ei hymrwymiad i asesu ymchwil mewn ffordd deg drwy arwyddo San Francisco Declaration on Research Assessment  (DORA) a mabwysiadu’r egwyddorion a amlinellir yn Leiden Manifesto. 

Datganiad ar DORA -   Dirprwy Is-Ganghellor, Ymchwil Ac Arloesi, Yr Athro Helen Griffiths

Trwy fabwysiadu’r egwyddorion hyn, fel sefydliad, rydyn ni’n ymrwymo i:

  • Fod yn eglur o ran y meini prawf a ddefnyddir ar gyfer gwneud penderfyniadau recriwtio, daliadaeth a dilyniant gyrfa, gan bwysleisio’n glir bod cynnwys gwyddonol papur yn llawer pwysicach na mydryddiaeth cyhoeddi na’r cyfnodolyn y cyhoeddwyd ynddo, yn enwedig yn achos ymchwilwyr cyfnod cynnar.
  • At ddibenion asesu ymchwil, byddwn ni’n ystyried gwerth ac effaith pob allbwn ymchwil (gan gynnwys setiau data a meddalwedd) yn ogystal â chyhoeddiadau ymchwil, ac ystyried ystod eang o fesurau effaith gan gynnwys dangosyddion ansoddol ar gyfer effaith ymchwil, megis dylanwad ar bolisi ac ymarfer.

Rydym yn cydnabod bod mabwysiadu’r egwyddorion hyn yn ddatganiad o fwriad a bydd proses raddol o alinio’r polisi ac ymgorffori’r ymarfer ar draws ein gwasanaethau academaidd a phroffesiynol yn Abertawe. Wrth i faterion gael eu hamlygu ac wrth i feysydd sy’n groes i’r egwyddorion hyn ddod i’r amlwg, byddwn ni’n adolygu’r polisïau yn sgil yr egwyddorion gan sicrhau bod Abertawe yn meddu ar ymagwedd gadarn, dryloyw a theg at ddefnyddio mydryddiaeth at ddibenion gwerthuso ymchwil ac yn cyfathrebu newidiadau a datblygiadau o’r fath yn rheolaidd.

Mae Tîm Cymorth Ymchwil y Llyfrgell yn gweithio gyda phartneriaid ar draws y brifysgol i ddatblygu llwybr er mwyn i ymchwilwyr ac aelodau staff y gwasanaethau proffesiynol adrodd am bolisïau, gweithdrefnau ac ymddygiadau y teimlwyd nad oeddent yn cyd-fynd ag egwyddorion y DORA a maniffesto Leiden. Os oes gennych chi bryderon, cwestiynau neu geisiadau am hyfforddiant, cysylltwch â ni er mwyn i ni allu blaenoriaethu’r ceisiadau hyn. Cefnogir y gwaith o weithredu’r egwyddorion hyn yn Abertawe gan y Tîm Cymorth Ymchwil y Llyfrgell.