Skip to Main Content 
Adnabod y Lleisiau a’r Naratifau Amlycaf
- Archwilio'r themâu, y safbwyntiau a’r awduron mwyaf blaenllaw yn eich rhestr ddarllen.
- Nodi pa leisiau (rhywedd, ethnigrwydd, cefndir daearyddol) sy'n cael eu cynrychioli amlaf.
- Penderfynu pa leisiau a naratifau sydd ar goll.
Amrywiaeth Awduron
- Ewch ati i gynnwys mwy o ddarlleniadau gan ysgolheigion sydd wedi’u hymyleiddio.
- Ystyriwch ddemograffeg yr awduron (rhywedd, ethnigrwydd, cefndir diwylliannol).
- Ceisiwch gael cydbwysedd mewn cynrychiolaeth ymhlith awduron eich deunyddiau darllen.
- Myfyriwch ar sut y gallai hunaniaeth yr awduron ddylanwadu ar eu safbwyntiau a pherthnasedd y safbwyntiau hyn i'ch cwrs.
- Dylech gynnwys gweithiau gan ysgolheigion sydd wedi’u hymyleiddio hyd yn oed pan nad yw'r pwnc yn ymwneud yn benodol â grwpiau sydd wedi’u hymyleiddio.
Gwerthuso Cwmpas Daearyddol
-
- Adolygwch darddiad y testunau. Ydyn nhw'n dod o safbwyntiau Gorllewinol neu Ewro-ganolog yn bennaf?
- Chwiliwch am destunau gan ysgolheigion nad ydynt yn Orllewinwyr ac o gefndiroedd diwylliannol amrywiol.
- Ceisiwch sicrhau amrywiaeth o ffynonellau cyhoeddi, gan gynnwys y rhai o ranbarthau nad ydynt yn dominyddu.
- Ystyriwch iaith y testun. A yw'n gyfieithiad, neu yn ei iaith wreiddiol?
- Dylech sicrhau bod cyfieithiadau yn gywir ac yn parchu’r cyd-destun gwreiddiol.
Persbectif a phrofiad
-
- Nodwch pwy sy'n adrodd y profiadau neu'r diwylliannau a drafodir yn y testunau.
- Rhowch flaenoriaeth i gynnwys testunau lle mae unigolion o'r grwpiau a drafodir yn rhoi eu safbwyntiau eu hunain.
- Beth yw perthnasedd hunaniaeth yr awduron yn y cyd-destun hwn?
Gwerth Academaidd
-
- Ystyriwch ba fathau o ffynonellau sy'n cael eu hystyried yn fwyaf gwerthfawr yn academaidd.
- Heriwch unrhyw ragfarnau a allai ffafrio rhai mathau o ffynonellau dros eraill.
- Categoreiddiwch bwysigrwydd darlleniadau amrywiol (hanfodol, cefndir, ac ati).
- Dylech sicrhau nad yw darlleniadau amrywiol yn cael eu categoreiddio fel rhai atodol neu lai pwysig bob amser.
