Deunydd am y Women’s Freedom League, 1930au, o Gasgliad Kirkland (Cyf. LAC/58)
Mae gennym ddogfennau amrywiol a allai fod yn berthnasol i astudiaeth o hanes menywod ac agweddau gwleidyddol, proffesiynol, cymdeithasol, economaidd, addysgol y pwnc;
Twrnamaint pêl-law yn Nelson, oddeutu 1900 (Cyf. SWCC/PHO/REC/1/16)
Mae cofnodion nifer o'r cymdeithasau lles, institiwts a sefydliadau hamdden a oedd yn bodoli ym Maes Glo De Cymru yn adnodd cyfoethog ar gyfer archwilio datblygiad chwaraeon. Mae'r casgliad yn cynnwys lluniau o gyfleusterau, timau a gweithgareddau. Mae ffynonellau o gasgliadau eraill yn cynnwys cofnodion o;
Rhan o siart achau addurnedig teulu de la Beche
IOs oedd un o’ch cyndeidiau yn ffigwr amlwg mewn undeb llafur, yn löwr oedd yn gysylltiedig â digwyddiadau arwyddocaol (megis trychineb mwyngloddio), wedi gweithio mewn diwydiant lleol neu wedi mynychu Prifysgol Abertawe, efallai bod gennym gofnodion a allai ddweud wrthych fwy amdanynt. Mae ffynonellau eraill ar gyfer hanes teuluol yn cynnwys;
Poster ar gyfer Latimer's Mammoth Theatre 'Dog of the Regiment or Fidelity, Hatred & Revenge!' (Cyf. LAC/106/E/30)
Mae gennym sawl casgliad o lenorion Cymreig yn Saesneg, gan gynnwys
Rydym hefyd yn dal deunydd yn ymwneud â barddoniaeth, gan gynnwys Vernon Watkins, D G ac Islwyn Williams, a Dylan Thomas.
Mae ein casgliad theatr yn cynnwys eitemau o'r 18fed ganrif i 1980 ac mae'n ymwneud â Theatr Fach Abertawe, Prifysgol Cymru Abertawe, theatr yn Llundain, theatrau gwledig, 'The Portable Theatre', a chynyrchiadau teledu.
Mae casgliadau'r archif leol yn cynnwys cryn dipyn o ddeunydd hanesyddol sy’n ymwneud â'r diwydiannau metel yn ardal Abertawe; yn enwedig y diwydiannau copr, tunplat a dur. Mae'r casgliadau hyn yn amrywio o ran dyddiad, cwmpas a chynnwys, ac maent yn cynnwys amrywiaeth eang o ddeunydd, gan gynnwys llyfrau cofnodion, cyfriflyfrau ariannol, dogfennau cyfreithiol, cofnodion staff a phapurau technegol.
Mae gennym gofnodion busnes ar gyfer rhai o'r teuluoedd a'r sefydliadau allweddol a ddatblygodd y diwydiant copr yn rhanbarth Abertawe. Mae'r cofnodion yn rhoi cipolwg ar ddatblygiad y diwydiant copr, cysylltiadau â chwmnïau mewn gwledydd eraill, datblygiadau ariannol, patentau cynhyrchu a phroblemau cymdeithasol o ganlyniad i fwg copr.
Mae’r casgliadau hyn yn amrywio o ran dyddiad, cwmpas a chynnwys, gan gynnwys ystod eang o ddeunydd yn cynnwys llyfrau cofnodion, cyfriflyfrau ariannol, dogfennau cyfreithiol, cofnodion staff a phapurau technegol.
Ffotograff o weithwyr a oedd wedi mewnfudo o Sbaen o flaen gweithfeydd haearn Dowlais tua 1900 (Cyf. SWCC/PHO/TOP/33)
Mae gan Archifau amrywiaeth eang o ffynonellau at ddiben astudio mudo i Gymru, o Gymru, o fewn Cymru a mannau eraill. Mae hyn yn cynnwys:
Mae Archifau Richard Burton yn cadw ffynonellau ar gyfer ymchwilio i newidiadau i dirwedd a'r amgylchedd, yn enwedig o ran y diwydiannau metel a glo yn ardal Abertawe a de Cymru. Mae hyn yn cynnwys:
SWCC/PHO/PC/9/3: Ffotograff o faner LGSM yn streic 1985-1985, o gasgliad personol Kim Howells
Mae'r oriel hon yn cynnig cipolwg o’r deunydd sydd gennym mewn perthynas â hanes LHDT+. Mae'n cynnwys -
Ffotograff o orymdaith i Fryste o dde Cymru, 1931 (Cyf. SWCC/PHO/DIS/56)
Mae casgliad Maes Glo De Cymru yn cynnwys llawer o ddeunydd sy'n ymwneud â streiciau ac anghydfod yn y diwydiant glo, yn bennaf mewn perthynas ag undebau llafur fel South Wales Miners' Federation ac National Union of Mineworkers (South Wales Area).
Ceir hefyd ddeunydd sy'n ymwneud ag aflonyddwch cenedlaethol yn ogystal ag anghydfodau eraill rhwng undebau llafur.
Yn ogystal â chofnodion ysgrifenedig mae gennym gasgliad sylweddol o luniau sy'n dangos gwahanol streiciau ac anghydfodau. Ategir hyn gan ddeunydd cyhoeddedig, adroddiadau llafar ac eitemau yn Llyfrgell Glowyr De Cymru.
Mae'r Archifau hefyd yn cadw casgliadau busnes sy'n aml yn cofnodi digwyddiadau o'r fath, a'r effaith ar y cwmni.
Cylchgrawn Rag Undeb Myfyrwyr Prifysgol Abertawe, 1933 (Cyf. UNI/SSO/1/2)
Mae gan y Brifysgol archifau sy'n dyddio o'i dyddiad sefydlu yn 1920. Mae'r rhain yn adnodd cyfoethog i'r rhai sydd â diddordeb yn natblygiad y Brifysgol, ei gorffennol cymdeithasol a diwylliannol, hanes ei phensaernïaeth, a bywyd myfyrwyr.
Mae'r casgliad yn cynnwys cofnodion swyddogol pwyllgorau sefydledig y Brifysgol, ynghyd â chofnodion adrannol, gohebiaeth, lluniau a thoriadau papur newydd. Deunydd nodedig yw casgliad papur newydd Undeb y Myfyrwyr, sy'n rhoi cipolwg ar brofiad myfyrwyr ar hyd y degawdau.
Llun o Harry Dobson (Cyf. SWCC/PHO/SWC/14)
Mae Casgliad Maes Glo De Cymru yn cynnwys deunydd sylweddol yn ymwneud â Rhyfel Cartref Sbaen a'r rhan a chwaraewyd gan wirfoddolwyr o Gymru, gyda llawer ohonynt yn lowyr o feysydd glo De Cymru a oedd yn weithgar yn wleidyddol.
Dawns myfyrwyr yn Nhŷ’r Undeb, 1960au © John Maltby
(Cyf. UNI/SU/AS/4/1/6/16)
Mae'r casgliadau yn yr Archifau yn cadw cryn dipyn o ddeunyddiau sy'n ymwneud ag adloniant a hamdden, yn enwedig mewn perthynas â maes glo de Cymru. Gellir dod o hyd i'r dogfennau hyn mewn amryw o gasgliadau, yn ogystal ag mewn casgliad annibynnol sy'n ymwneud â theatr, ac maen nhw’n cynnwys:
eisteddfodau, galâu a theithiau diwrnod
Mae casgliadau eraill sy’n cynnwys cyfeiriadau at ddiwrnodau allan, dawnsfeydd, sioeau theatr etc. yn cynnwys ein casgliadau Rheilffordd y Mwmbwls, y Casgliad Theatr, a chofnodion y Brifysgol.
Cartref Gorffwys y Glowyr Porthcawl: llun o'r fetron a phedwar claf (Cyf.SWCC/PHO/NUM/6/7)
Mae cofnodion yn yr Archifau'n gallu bod yn adnodd defnyddiol ar gyfer cynrychioli pobl ag anableddau, afiechyd a chyflyrau iechyd meddwl. Maent yn gallu rhoi mewnwelediad i hanesion cudd, defnydd iaith, a sut mae pethau wedi newid (neu beidio).
Swyddog carchar, Carchar Wormwood Scrubs, Llundain, Awst 1982 (Cyf. DC3/15/1/2)
Mae’r archifau’n cadw amryw o gasgliadau sy’n berthnasol i astudiaethau trosedd, plismona, carcharau, cosbau a’r gyfraith. Mae’r rhain yn cynnwys –
Ffotograff gan Raissa Page: 'Surgery, Oxford "Health: discussing diet with patient as part of "health MOT".', 1987 (cyf. DC3/28/1/8)
Mae Archifau Richard Burton yn dal casgliadau amrywiol o'r cyfnod cyn creu'r Gwasanaeth Iechyd Gwladol ac wedi hynny, sy'n berthnasol i hanes meddygaeth, iechyd a phroffesiynau cysylltiedig amrywiol. Mae'r rhain yn ymwneud â'r meysydd canlynol: